Geperste wrongel is een belangrijke stap in het proces van kaasmaken. Het verwijst naar het samenpersen van de wrongel nadat deze is gevormd en gescheiden van de wei. Door de wrongel te persen, wordt overtollig vocht verwijderd en krijgt de kaas zijn uiteindelijke structuur en stevigheid. Dit proces is essentieel bij de productie van halfharde en harde kazen, zoals Gouda, Cheddar en Emmentaler.
Wat is wrongel?
Wrongel is het vaste deel van de melk dat ontstaat na het stremmen. Tijdens het stremmen klonteren de eiwitten in melk samen, waardoor de vloeibare wei zich scheidt van de vaste wrongel. Deze wrongel vormt de basis van kaas en bepaalt in combinatie met andere factoren zoals rijping en melksoort de uiteindelijke smaak en textuur.
Waarom wordt wrongel geperst?
Het persen van wrongel heeft meerdere functies:
- Verwijderen van vocht: Het persen zorgt ervoor dat de wei uit de wrongel wordt gedrukt. Dit vermindert het vochtgehalte van de kaas en maakt deze beter houdbaar.
- Structuurvorming: Door de wrongel samen te persen, ontstaan compacte kazen zonder grote luchtgaten. Dit is essentieel voor kazen die een gladde, stevige textuur moeten hebben.
- Vormgeven: Het persen zorgt ervoor dat de kaas een vaste vorm krijgt. Dit kan variëren van ronde kaaswielen tot rechthoekige blokken, afhankelijk van het type kaas.
Hoe wordt wrongel geperst?
De wrongel wordt eerst gesneden in kleinere stukjes en soms kort geroerd om overtollige wei vrij te laten komen. Vervolgens wordt de wrongel in kaasvormen geplaatst en onder druk gezet. Deze druk kan variëren afhankelijk van het type kaas: zachte kazen zoals Brie worden licht geperst, terwijl harde kazen zoals Parmezaanse kaas onder veel hogere druk worden geperst.
Tijdens het persen kan het proces enkele uren tot een volledige dag duren, afhankelijk van de gewenste textuur en vochtgehalte van de kaas.
Geperste wrongel en kaasstijlen
Geperste wrongel wordt vooral gebruikt bij de productie van halfharde tot harde kazen. Dit zijn kazen die stevig zijn en gemakkelijk kunnen worden gesneden of geraspt. Voorbeelden zijn Gouda, Edammer, Comté en Manchego. Zachte kazen zoals Brie of Camembert ondergaan vaak een lichter persproces of helemaal geen persing, waardoor ze hun romige textuur behouden.
Waarom is geperste wrongel belangrijk?
Geperste wrongel is een van de sleutelprocessen in de kaasmakerij. Het bepaalt niet alleen de textuur en vorm van de kaas, maar beïnvloedt ook de rijping en uiteindelijke smaak. Door het juiste persproces te kiezen, kan de kaasmaker sturen hoe droog, stevig of compact een kaas wordt.